Mr. J.M. de Kempenaer

foto Mr. J.M. de Kempenaer
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
Source: Parlement.com.

Arnhemse advocaat. Kon bij binnenkomst in de Tweede Kamer gerekend worden tot de liberalen en behoorde in 1844 tot de Negenmannen i die het initiatief namen tot Grondwetsherziening. Maakte in 1848 deel uit van de Grondwetscommissie-Thorbecke en speelde als minister van Binnenlandse Zaken een belangrijke rol bij het tot stand komen van de herziening van de Grondwet. Belandde nadien in conservatiever vaarwater en kwam als Tweede Kamerlid tegenover Thorbecke i te staan.

liberaal, conservatief, 'pragmatisch' liberaal
in de periode 1840-1860: buitengewoon lid Tweede Kamer, lid Tweede Kamer, minister

1.

Personal data

Surnames
Jacobus Mattheüs

Place and date of birth
Amsterdam, 6 July 1793

Place and date of death
Arnhem, 12 February 1870

2.

Party/Movement

Party/Movement
  • liberaal, until 1849
  • 'pragmatisch liberaal', from 1849 until April 1853
  • conservatief, from April 1853

Party/Parties
Algemeene Kiesvereeniging in Nederland, from December 1868 (initiatiefnemer)

3.

Main functions and occupations

  • lid stedelijke raad van Arnhem, from 1833
  • buitengewoon lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 5 August 1840 until 5 September 1840 (voor Gelderland)
  • lid Provinciale Staten van Gelderland, from 6 July 1841 until October 1844 (voor de steden, Tiel)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 22 October 1844 until 13 February 1849 (voor Gelderland)
  • lid Staatscommissie tot herziening van de Grondwet, from 17 March 1848 until 4 November 1848 (rapport werd uitgebracht 11 april)
  • tijdelijk minister van Binnenlandse Zaken, from 13 May 1848 until 21 November 1848
  • minister van Binnenlandse Zaken, from 21 November 1848 until 31 October 1849
  • advocaat te Arnhem, from November 1849
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 14 June 1853 until 23 September 1860 (voor het kiesdistrict Tiel)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Party political functions

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Other positions

  • voorzitter Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, departement Arnhem
  • kapitein landstorm, from April 1853

Derived functions (2/5)
  • lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from September 1857 until November 1857
  • lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from February 1859 until May 1859

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activities

as Member of the Parliament (3/11)
  • Behoorde in 1847 tot de 23 leden die tegen hoofdstuk IV (Justitie) van de begroting voor 1848 en 1849 stemden. De begroting werd met 35 tegen 23 stemmen aangenomen.
  • Behoorde in 1847 tot de meerderheid die tegen het wetsvoorstel over het stemrecht in steden en op het platteland stemde. Het wetsvoorstel werd met 31 tegen 27 stemmen verworpen.
  • Zette zich na 1850 als Kamerlid in voor de verdediging van de rechten van de Hervormde Kerk en van de koning

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


Legislative activities as minister
  • Bracht in 1849 de Wet tot invoering van de Pharmacopoea Neerlandica en Nederlandse Apotheek tot stand

8.

Miscellaneous

algemeen (3/6)
  • Bestreed in augustus 1849 tevergeefs het amendement-Van Zuylen van Nijevelt waardoor de tienden van het kroondomein afkoopbaar werden. Wist de Eerste Kamer te bewegen tot verwerping (met 31 tegen 1 stem) van het geamendeerde wetsvoorstel. Er was, zo zei hij, niet tot intrekking overgegaan om zo de Eerste Kamer ook in de gelegenheid te stellen te oordelen.
  • Het mede door hem geleide kabinet viel in september 1849 toen de Tweede Kamer met 49 tegen 5 stemmen in het Adres van Antwoord uitsprak dat onvoldoende overeenstemming bestond tussen kabinet en Kamer
  • Nam in 1860 ontslag vanwege zijn gezondheid en drukke andere bezigheden

Private life (3/10)
  • Zijn broer Gerrit Nicolaas was gemeenteraadslid in Den Haag (1851-1865)
  • Een zoon van hem was gehuwd met een dochter van staatsraad G.J.J. Nairac
  • Zijn vader was lid van de stedelijke raad van Leiden, zijn grootvader van vaderszijde was lid van de stedelijk raad van 's-Gravenhage

Campaign trail (3/9)
  • Versloeg in 1853 bij de algemene verkiezingen in het district Tiel J.A.A. Leemans (lib.) en in het district Amersfoort de liberalen A.W. Engelen en S. van Walchren. Nam zitting voor het district Tiel.
  • Versloeg in 1854 bij de periodieke verkiezingen W.H. Dullert (lib.)
  • Versloeg in 1858 jhr. B. van Merlen, een generaal-majoor b.d.

Non-acceptance of political functions
  • lid stedelijke raad van Arnhem, 5 October 1824 (bedankt)
  • lid Tweede Kamer, 1842

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publications

Publications
  • J. Heemskerk Azn, levensberigt van J.M. de Kempenaer, in: Handelingen en mededelingen van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te leiden, Leiden 1870, 559
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel III, 677
  • W. Verkade, "Thorbecke als Oost-Nederlands patriot" (1974), pp. 132-133
  • Ned. Patriciaat, 1962

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.