J. (Jacques) de Kadt

foto J. (Jacques) de Kadt
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Beeldbank Nationaal Archief
Source: Parlement.com.

Na de oorlog anticommunistisch georiënteerde buitenland-woordvoerder van de PvdA in de Tweede Kamer en tegenstander van de gewapende strijd in Nederlands-Indië. Onafhankelijk politiek denker en activist en vruchtbaar publicist met onverbloemd taalgebruik. Zoon van een bedrijfsleider bij een margarinefabriek uit Oss. Was in zijn jonge jaren communist, daarna links socialist en voorman van de van de SDAP afgescheiden OSP. In het interbellum redacteur van diverse linkse tijdschriften. Overleefde in Indië het Jappenkamp. Noemde Nieuw Links i 'de vijfde colonne van het Russische imperium'.

PvdA
functie(s) in de periode 1948-1963: lid Tweede Kamer

1.

Personal data

Surnames
Jacques (Jacques)

Place and date of birth
Oss, 30 July 1897

Place and date of death
Santpoort (gem. Velsen), 16 April 1988

2.

Party/Movement

Party/Parties
  • CPH (Communistische Partij Holland), from 1919 until 1924 (royement in 1923 ongedaan gemaakt in opdracht van de Komintern)
  • SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), from 1928 until 1932 (radikale linkervleugel; geroyeerd)
  • OSP (Onafhankelijke Socialistische Partij), from 28 March 1932 until 2 September 1934 (geroyeerd)
  • PvdA (Partij van de Arbeid), from March 1946 until 1970
  • DS'70 (Democratisch-Socialisten 1970), from 1970

3.

Main functions and occupations

  • kantoorbediende Staatsbedrijf der PTT te Haarlem, until 1933
  • redacteur partijdagblad "De Tribune", from July 1920
  • redacteur weekblad "De Kommunist", from June 1924 until March 1926
  • redacteur oppositionele weekblad "De Socialist", from October 1928 until August 1931
  • redacteur discussieorgaan "De Sociaal-Democraat", from November 1931 until December 1931
  • secretaris en hoofdredacteur "De Fakkel", from January 1932
  • secretaris OSP, from 28 March 1932 until 1934 (vanaf 1933 bezoldigd)
  • redacteur "De Nieuwe Kern", from October 1934 until 1940 (met Sal Tas)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 27 July 1948 until 5 June 1963

Internment
geïnterneerd in Nederlands-Indië, from 1942 until 1945

4.

Party political functions

Summary
  • lid partijbestuur CPH, from 1922 until 1924
  • secretaris BKSP (Bond van Kommunistische Strijd- en Propagandaclubs), from 1924
  • medewerker "Algemeen Indisch Dagblad" (in Nederlands-Indië)
  • medewerker tijdschrift "Kritiek en Opbouw" (in Nederlands-Indië)
  • redacteur partijblad "De Baanbreker"
  • lid commissie beginselprogramma PvdA, from 27 July 1946 until 24 April 1947
  • redacteur tijdschrift "Socialisme en Democratie", around 1947 until 1963
  • redacteur partijblad "Paraat", from May 1948
  • lid fractiebestuur PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, from November 1956 until May 1963

5.

Other positions

  • voorzitter Comité van Verweer tegen Reactie, Fascisme en oorlogsgevaar, from 1933 (opgericht op aandrang van Trotski door OSP en RSP (Sneevliet))
  • redacteur "Libertinage"
  • redacteur "Vrije Bladen"
  • medewerker cultureel tijdschrift "Tirade"
  • medewerker VARA-radioprogramma "Radiolympus", from 1952
  • verzorgde parlementaire rubriek VARA-radio, from 1956 until 1963
  • lid Defensiecommissie, around 1962
  • medewerker "Hollands Maandblad"

Derived functions
  • lid parlementaire missie naar Nieuw-Guinea, September 1953
  • lid vaste commissie voor Nederlands Nieuw-Guinea (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from September 1959 until 1962

6.

Education

Secondary education
  • Hogere Burgerschool te Oss

7.

Activities

as Member of the Parliament
  • Was buitenland-woordvoerder van de PvdA-Tweede Kamerfractie. Hield zich ook bezig met defensie en Overzeese Gebiedsdelen (Nederlands-Indië en 'de West').

8.

Miscellaneous

algemeen (5/6)
  • Behoorde in 1947/1948 tot de zgn. Nova Zembla-groep die zich verzette tegen militair optreden jegens de Republiek Indonesië
  • Behoorde in december 1948 tot de zes leden die in de PvdA-fractie tegen het besluit tot een tweede politionele actie in Indonesië stemde
  • Onttrok zich in december 1948 aan een stemming over een motie-De Groot waarin de tweede politionele actie werd veroordeeld. Zijn fractiegenoten (m.u.v. Emmens) stemden tegen.
  • Fel bestrijder van de Nieuw-Guineapolitiek van minister Luns
  • Fel anti-communistisch

Private life
  • Zat in 1933 drie maanden gevangenisstraf uit in verband met een oproep in "De Fakkel" aan soldaten en matrozen zich achter de muiterij op De Zeven Provinciën te scharen
  • Week, met Sal Tas, in juli 1934 uit naar België en Parijs om arrestatie te voorkomen vanwege een oproep tot uitbreiding van het Jordaan-oproer
  • Van zijn familie overleefden alleen hijzelf en zijn broer de Japanse interneringskampen

Anecdotes and citations
  • Toen in 1960 een amendement op de Wet op de dierenbescherming in stemming kwam over het doden van onbeheerde overlastgevende honden en katten leidde het afroepen van zijn naam tot de nodige hilariteit

Pseudonyms and nicknames
K. Lambrechts (pseudoniem)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publications

Publications
  • J. Bank, M. Ros, B. Tromp, "Profiel van Jacques de Kadt", in: Het eerste jaarboek voor het democratisch socialisme (1979)
  • N. Cramer, "Jacques de Kadt meer polemist dan politicus", Trouw, 18 april 1988
  • Tj. Harmsma, "Jacques de Kadt was een politiek denker van allure. In Memoriam', in: partijblad Voorwaarts, 1 juni 1988
  • R. Havenaar, "De tocht naar het onbekende. Het politieke denken van Jacques de Kadt" (1990)
  • D. Bosscher, "Jacques de Kadt en de Partij van de Arbeid", in: Socialisme en Democratie (1992, 6)
  • R. Havenaar, "Kadt, Jacques de", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel V, 141
  • M.C. Brands (red. en samenstelling), "De deftigheid in het gedrang: Keuze uit verspreide geschriften" (1991)
  • A.A. de Jonge, "Kadt, Jacques de (1897-1988)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel IV, 224
  • P. Brill, "Jacques de Kadt. Een dilettant van grote klasse", in: P. Brill (red.), "Kopstukken van het Laagland. Een eeuw Nederland in honderd portretten" (1999)
  • P. Frentrop, "Jacques de Kadt - De man die altijd gelijk kreeg", in: "Trouw" (Letter & Geest), 5 juni 2004

Biografisch Woordenboek(en)
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.