Mr. A.J. Duymaer van Twist - Main contents

Hoogleraarszoon en advocaat uit Deventer met zachte stem, die als verzoenende liberaal zeer invloedrijk was. Leidde in het midden van de negentiende eeuw de gematigde liberalen (moderaten) in de Tweede Kamer. Hield als Kamerlid goed doorwrochte redevoeringen. In 1850 Tweede Kamervoorzitter. Als Gouverneur-Generaal i weigerde hij Douwes Dekker te ontvangen toen die wilde klagen over de corruptie en wantoestanden. Keerde nadat hij GG was geweest terug in het parlement, eerst vier jaar als afgevaardigde voor Amsterdam en daarna als senator voor Zuid-Holland. Speelde in laatstgenoemde functie in 1875 een belangrijke rol bij een korte kabinetscrisis.

moderaat of gematigd liberaal, 'pragmatisch' liberaal
functie(s) in de periode 1843-1881: lid Tweede Kamer, voorzitter Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië

• - 

  moderaat of gematigd liberaal (voor 1849)
• - 

  'pragmatisch' liberaal (vanaf 1849)

• - 

  advocaat te Deventer, from 1832
• - 

  procureur te Deventer, from 9 March 1835
• - 

  rechter-plaatsvervanger, rechtbank van eerste aanleg te Deventer, from 1 July 1834 until 1 October 1838
• - 

  rechter-plaatsvervanger Arrondissementsrechtbank te Deventer, from 1 October 1838 until May 1851
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 16 October 1843 until 13 February 1849 (voor Overijssel)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 13 February 1849 until 20 August 1850 (voor het kiesdistrict Kampen)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 7 October 1850 until 22 January 1851 (voor het kiesdistrict Steenwijk)
• - 

  voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 12 October 1850 until 22 January 1851
• - 

  Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië, from 15 May 1851 until 22 May 1856 (benoemd bij K.B. van 21 januari 1851 in plaats van de nog voor zijn vertrek overleden tot Gouverneur-Generaal benoemde mr. George Isaäc Bruce)
• - 

  ambteloos, from May 1856 until 20 September 1858
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 20 September 1858 until 15 September 1862 (voor het kiesdistrict Amsterdam)
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 19 September 1865 until 13 October 1881 (voor Zuid-Holland)

• - 

  minister van staat, from 1 August 1857 until 3 December 1887

• - 

  lid Staatscommissie tot regeling van het Hoger Onderwijs, from 1849
• - 

  enkele locale bestuursfuncties

• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 14 February 1849 until April 1849
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from September 1849 until November 1849
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from February 1850 until April 1850
• - 

  voorzitter Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 12 October 1850 until 22 January 1851
• - 

  voorzitter Commissie voor Huishoudelijke aangelegenheden (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 12 October 1850 until 22 January 1851
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from September 1858 until February 1859
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from May 1859 until September 1859
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from April 1860 until July 1860
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from September 1860 until February 1861
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from July 1861 until September 1861
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from April 1867 until September 1867
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from April 1868 until June 1868
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from December 1868 until April 1869
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from September 1869 until November 1869
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from May 1870 until September 1870
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from March 1871 until September 1871
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from September 1871 until January 1872
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from November 1872 until July 1873
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from September 1873 until September 1874
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from November 1874 until November 1875
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from December 1875 until September 1876
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from March 1877 until December 1879
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from April 1880 until September 1880
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from November 1880 until August 1881

• - 

  erelid Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, around 1882
• - 

  honorair beschermheer Koninklijke Natuurkundige Vereeniging in Nederlandsch-Indië, around 1882
• - 

  honorair beschermheer Vereeniging tot bevordering der geneeskundige wetenschappen in Nederlandsch-Indië, around 1882

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  Latijnse School te Deventer

• - 

  studie Atheneum Illustre te Deventer, from 12 August 1825
• - 

  Romeins en hedendaags recht (gepromoveerd op dissertatie), Hogeschool te Leiden, from 18 May 1829 until 20 October 1832 (summa cum laude)

• - 

  Behoorde in 1847 tot de 23 leden die tegen hoofdstuk IV (Justitie) van de begroting voor 1848 en 1849 stemden. De begroting werd met 35 tegen 23 stemmen aangenomen.
• - 

  Behoorde in 1847 tot de meerderheid die tegen het wetsvoorstel over het stemrecht in steden en op het platteland stemde. Het wetsvoorstel werd met 31 tegen 27 stemmen verworpen.
• - 

  In 1848 woordvoerder van de middengroep der liberalen, die een gematigder Grondwetsherziening voorstond dan de Thorbeckianen
• - 

  Stemde in 1848 vóór alle wetsvoorstellen tot Grondwetsherziening, met uitzondering van hoofdstuk II (alleen in eerste lezing tegen)
• - 

  Na 1858 financieel en koloniaal specialist in de Tweede Kamer
• - 

  Stemde in 1860 tegen de ontwerp-Wet aanleg van spoorwegen voor rekening van de staat
• - 

  Stemde in 1869 vóór het voorstel tot afschaffing van het dagbladzegel
• - 

  Stemde in 1870 vóór het voorstel tot afschaffing van de doodstraf
• - 

  Interpelleerde in september 1875 in de Eerste Kamer minister Heemskerk over door de Staat gesloten overeenkomsten met de Rhijnspoorweg over een verbinding met Rotterdam. Een door hem ingediende en door de Eerste Kamer met 23 tegen 12 stemmen aangenomen motie hierover leidde tot een (korte) kabinetscrisis, die uiteindelijk overigens niet de val van het kabinet-Heemskerk tot gevolg had. De motie sprak uit dat met de overeenkomsten niet behoorlijk het belang van de staat was behartigd.
• - 

  Interpelleerde op 19 juni 1879 minister Kappeyne van de Coppello over de ministeriële crisis

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Nam in 1856 vanwege zijn gezondheid een benoeming tot lid van de Tweede Kamer voor Steenwijk niet aan
• - 

  Werd in 1874 pas op 23 september toegelaten als lid, omdat hij de gehele lijst met hoogstaangeslagenen als geloofsbrief had ingezonden, terwijl een uittreksel vereist was

• - 

  Zijn vader was hoogleraar rechten aan het Atheneum Illustre te Deventer (1797-1802) en aan de Hogeschool te Groningen (vanaf 1802)
• - 

  Zijn broer was hoogleraar rechtswetenschap in Deventer

• - 

  Werd in 1850 bij de algemene verkiezingen in het district Steenwijk met ruim 80 procent van de stemmen gekozen. Werd in het district Deventer verslagen door jhr. C.M. Storm van 's-Gravesande en in Zwolle door B.W.A.E. baron Sloet tot Oldhuis.
• - 

  Versloeg in 1856 bij de periodieke verkiezing in het district Steenwijk J. van Lennep en J.A. de Fremery. Werd in het district Almelo verslagen door W.R. baron van Hoëvell
• - 

  Werd in 1858 bij de periodieke verkiezing in het district Amsterdam in de eerste stemmingsronde gekozen. Kreeg ruim 96 procent van de stemmen.
• - 

  Werd in 1865 bij de periodieke verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 37 van de 73 stemmen herkozen
• - 

  Werd in 1874 bij de periodieke verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 59 van de 73 stemmen herkozen

• - 

  Weigerde een ministers-portefeuille (o.a. van Financiën en Koloniën) in 1849 en 1868
• - 

  Weigerde in 1857 het ministerschap van Binnenlandse Zaken

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  Levensbericht door P.A. van der Lith, in: Levensberichten van leden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, 1890/1, 408
• - 

  Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel II, 1459
• - 

  M.A. van Rhede van der Kloot, "Gouverneurs-Generaal en Commissarissen-Generaal van Nederlandsch-Indië 1610-1888"
• - 

  J.A. Zwart, "A.J. Duymaer van Twist. Een historisch-liberaal staatsman. 1809-1887" (Utrecht, 1939)
• - 

  J.C. Smelik, C.M. Hogenstijn, W.J.M. Janssen, "A.J. Duymaer van Twist. Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië" (2007)
• - 

  Ned. Patriciaat, 1912

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Uitgebreide biografieën van de huidige leden van de Eerste en Tweede Kamer zijn beschikbaar via parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.